+++ [รายละเอียด] ข้อมูลสมุนไพร +++



ชื่อสมุนไพร  สะระแหน่
ชื่อวิทยาศาสตร์  Mentha × cordifolia Opiz ex Fresen.
ชื่อสามัญ  Kitchen Mint, Marsh Mint
ชื่อท้องถิ่น  หอมด่วน หอมเดือน (ภาคเหนือ), ขะแยะ (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ), สะระแหน่สวน (ภาคกลาง), มักเงาะ สะแน่ (ภาคใต้)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์  - ต้น ลำต้นพร้อมเลื้อย มีเฉพาะรากฝอยขนาดเล็ก และสั้น ลำต้นสูงประมาณ 15-30 ซม. ลำต้นมีลักษณะเป็นเหลี่ยม ผิวลำต้นมีสีแดงอมม่วงจนถึงปลายยอด ลำต้นสามารถแตกเหง้าเป็นต้นใหม่จนขยายเป็นกอใหญ่ และแตกกิ่งแขนงจำนวนมาก
- ใบ ออกเป็น ใบเดี่ยว และออกเป็นคู่ ตรงข้ามกันบนกิ่ง ลำต้น ใบมีสีเขียว รูปทรงรี กว้างประมาณ 1.5 – 3.5 เซนติเมตร และยาวประมาณ 2 – 7 เซนติเมตร ผิวใบย่นเป็นลูกคลื่น ขอบใบหยัก ปลายใบมนหรือแหลม
- ดอก ออกเป็นช่อ เหนือซอกใบบริเวณปลายยอด แต่ละช่อมีดอกจำนวนมาก ดอกมีสีชมพูอมม่วง ประกอบด้วยกลีบเลี้ยง 5 กลีบ และกลีบดอกที่เชื่อมติดกันเป็นกรวยตื้น 4 กลีบ ภายในดอกมีเกสรตัวผู้ 4 อัน ส่วนเกสรตัวเมียไม่ค่อยพบ
- ผล สีดำ ขนาดเล็กรูปกระสวย เปลือกผลเกลี้ยงมัน มักไม่ติดผลให้เห็นบ่อยนัก เพราะมีดอกที่เป็นหมันเป็นส่วนใหญ่
สรรพคุณทางยา  1. ช่วยให้ผิวชุ่มชื้นด้วยการนำใบสะระแหน่มาบดแล้วนำมาทาผิว
2. ช่วยกำจัดอนุมูลอิสระออกจากร่างกาย
3. ช่วยบำรุงและรักษาสายตา
4. ช่วยบรรเทาอาการเครียด รักษาอาการปวดศีรษะ ไมเกรน ช่วยให้สมองปลอดโปร่ง โล่งคอ
5. ช่วยแก้อาการหน้ามืดตาลายด้วยการดื่มน้ำต้มใบสะระแหน่กับขิงสด
6. ช่วยรักษาโรคหอบหืด
7. ช่วยรักษาโรคหลอดลมอักเสบ
8. ช่วยให้หัวใจแข็งแรง
9. ช่วยห้ามเลือดกำเดาไหลได้ ด้วยการใช้สำลีชุบน้ำที่คั้นจากใบสะระแหน่ หยอดที่รูจมูก
10. ช่วยบรรเทาอาการปวดฟัน เจ็บปาก เจ็บลิ้น ปวดคอ
11. ช่วยแก้แผลในปากด้วยน้ำสะระแหน่
12. ช่วยรักษาอาการท้องร่วง ปวดท้อง อาการบิด ท้องอืด ท้องเฟ้อ
13. ช่วยรักษาอาการอุจจาระเป็นเลือดด้วยการดื่มน้ำต้มใบสะระแหน่
14. ช่วยรักษาและบรรเทาอาการปวดหู
15. ช่วยแก้พิษจากแมลงสัตว์กัดต่อย
16. ช่วยรักษาโรคเกี่ยวกับต่อมไทรอยด์
การนำไปใช้ประโยชน์  - ใบอ่อน ยอดอ่อนสะระแหน่ใช้เป็นผักจิ้มน้ำพริกหรือรับประทานเป็นผักคู่กับอาหารจำพวกลาบ น้ำตก ซุปหน่อไม้ เป็นต้น บี้ใบสดเพื่อสูดดมจะได้กลิ่นน้ำมันหอมระเหย ช่วยให้สดชื่น แก้อาการวิงเวียนศีรษะ ใบตากแห้ง นำมาบดเป็นผงบรรจุในแคปซูลรับประทานเป็นยาสมุนไพร น้ำต้มใบสะระแหน่ใช้รดแปลงผัก ป้องกันแมลงศัตรูพืช น้ำมันหอมระเหยใบสะระแหน่ใช้ผสมในเครื่องสำอาง และผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ สำหรับเป็นสารให้กลิ่น ตัวทำละลาย และใช้เพื่อป้องกันเชื้อจุลินทรีย์ ช่วยลดรอยคล้ำใต้ตาด้วยการนำใบสะระแหน่มาบดให้ละเอียดโดยเติมน้ำระหว่างบดด้วยเล็กน้อย แล้วใส่น้ำผึ้งตามลงไป คลุกเคล้าให้เข้ากันแล้วนำมาทาใต้ตาทิ้งไว้ประมาณ 15 นาทีแล้วล้างออก
อ้างอิง  เมดไทย. (2563) สะระแหน่. สืบค้น 23 มีนาคม 2565, จาก https://medthai.com/สะระแหน่/ Puechkaset. (2559). สะระแหน่ สรรพคุณและการปลูกสะระแหน่. สืบค้น 23 มีนาคม 2565, จาก https://puechkaset.com/สะรแหน่/ Tipsoftree. (2564). สะระแหน่ ผักสวนครัวหลากสรรพคุณที่มีทั้งคุณและโทษ. สืบค้น 23 มีนาคม 2565, จาก https://tipsoftree.com/สะระแหน่-ผักสวนครัวหลาก/
ไฟล์