+++ [รายละเอียด] ข้อมูลสมุนไพร +++



ชื่อสมุนไพร  พิมเสนต้น
ชื่อวิทยาศาสตร์  Pogostemon cablin (Blanco) Benth.
ชื่อสามัญ  Patchouli, Patchoulli, Patchouly
ชื่อท้องถิ่น  ใบพิมเสน ผักชีช้าง ใบหลม ใบอีหรม (ภาคใต้), ฮั่วเซียง ก่วงฮั่วเซียง (จีนกลาง)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์  - ต้น จัดเป็นพรรณไม้ล้มลุก มีความสูงของต้นประมาณ 30-100 เซนติเมตร ลำต้นตั้งตรงกิ่งก้านเป็นสี่เหลี่ยม โดยจะแตกกิ่งก้านสาขาบริเวณยอดต้น ทั้งต้นเมื่อนำมาขยี้ดมจะมีกลิ่นหอมฉุน และมีขนสีเหลืองปกคลุมอยู่ทั้งต้น ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการตัดลำต้นปักชำ
- ใบ ใบเดี่ยวออกเรียงตรงข้าม ลักษณะของใบเป็นรูปไข่ ขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 1.5-4 เซนติเมตรและยาวประมาณ 5-10 เซนติเมตร ใบที่โคนต้นมีขนาดเล็กกว่าบริเวณยอด แผ่นใบมีขนสีเทาอ่อนปกคลุมทั้งหน้าใบและหลังใบ โดยเฉพาะตรงส่วนของเส้นใบจะมีขนปกคลุมอยู่มาก ส่วนก้านใบยาวประมาณ 2-3 เซนติเมตร
- ดอก ออกดอกเป็นช่อที่ปลายกิ่งและตามซอกใบ ช่อดอกยาวประมาณ 2-8 เซนติเมตร มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1-2 เซนติเมตร ดอกเป็นสีขาวอมสีม่วง ลักษณะเป็นรูปทรงกระบอกยาวได้ประมาณ 6-8 มิลลิเมตร ดอกมีกลีบเลี้ยงห่อหุ้มอยู่ 4 ใบ ยาวประมาณ 8 มิลลิเมตร มีกลีบดอก 5 กลีบ มีเกสรเพศผู้ 4 ก้าน
- ผล เป็นผลแห้ง ไม่แตก มีขนาดเล็ก ลักษณะเป็นรูปไข่ยาว
สรรพคุณทางยา  1. แก้อาการปวดศีรษะ ตัวร้อน มีไข้ ครั่นเนื้อครั่นตัว
2. เป็นยาแก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อ ท้องเสีย อาเจียน ช่วยในการย่อยอาหาร ขับลม
3. ดื่มเป็นยาขับปัสสาวะ แก้ปัสสาวะติดขัด
4. เป็นยาแก้ปวดประจำเดือน เป็นยาขับประจำเดือน หรือประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ
5. รักษาโรคผิวหนัง กลากเกลื้อน
6. ใช้ภายนอกเป็นยาแก้น้ำกัดเท้า
7. น้ำมันของพิมเสนต้นในใช้ทาแก้ปวดได้
การนำไปใช้ประโยชน์  - ผงจากใบใช้เป็นยา กิ่งและใบแห้งเมื่อนำมาใส่ไว้ในตู้เสื้อผ้าจะช่วยป้องกันแมลงมากัดเสื้อผ้า น้ำพิมเสนที่ได้จากการกลั่นกิ่งและใบเรียกว่าน้ำมันแพทชูลี(patchouli oil)นิยมนำมาใช้ปรุงเป็นน้ำหอม ใช้แต่งกลิ่นสบู่ ใช้ผสมกับน้ำอาบเพื่อช่วยระงับกลิ่นตัว โบราณใช้ในการแต่งกลิ่นขี้ผึ้งสีปาก
อ้างอิง  กุสุมา (2557). พิมเสนต้น. สืบค้น 28 มีนาคม 2565, จาก https://www.nanagarden.com/ product/209749 เมดไทย. (2563) พิมเสนต้น. สืบค้น 28 มีนาคม 2565, จาก https://medthai.com/พิมเสนต้น/
ไฟล์
ข้อมูลสมุนไพร
ข้อมูลอาหาร
บทเรียนอาหารสมุนไพร
เข้าสู่ระบบ